BCF: Procedure: schuldhulpverlening: Recht op compensatie van btw inzake schuldhulpverlening

In dit nieuwsbericht informeren wij u over de uitspraak van Rechtbank Noord-Nederland inzake het recht op compensatie van btw op de kosten van schuldhulpverlening.

Rechtbank Noord-Nederland oordeelt in zijn uitspraak van 22 april 2025, nr. LEE 23/5434, dat de gemeente de btw op de kosten van het verlenen van (daadwerkelijke) schuldhulpverlening kan compenseren bij het BTW-compensatiefonds. Een uitsluitingsgrond is volgens Rechtbank Noord-Nederland niet van toepassing. 

1. Feiten 

Een gemeente heeft een nieuw gemeentehuis laten bouwen. De gemeente heeft een belangrijk deel van de btw op de kosten van het nieuwe gemeentehuis gecompenseerd bij het BTW-coompensatiefonds. De gemeente gebruikt het nieuwe gemeentehuis ook om inwoners van de gemeente te ondersteunen met schuldhulpverlening. De Belastingdienst neemt het standpunt in dat de gemeente de btw op de bouwkosten van het nieuwe gemeentehuis niet kan compenseren bij het BTW-compensatiefonds voor zover het nieuwe gemeentehuis wordt gebruikt voor het verstrekken van schuldhulpverlening. Volgens de Belastingdienst zijn twee uitsluitingsgronden van artikel 4 van de Wet op het BTW-compensatiefonds van toepassing. In de eerste plaats is sprake van een verstrekking aan een individuele derde. In de tweede plaats is de dienstverlening vrijgesteld van de heffing van btw als de schuldhulpverlening als btw-ondernemer tegen vergoeding wordt verzorgd. Het financiële belang betreft € 280.871. De belastingadviseur van de gemeente bestrijdt het standpunt van de Belastingdienst. 

2. Uitspraak Rechtbank Noord-Nederland 

De rechtbank oordeelt dat geen sprake is van een verstrekking aan één of meer individuele derden zodat de eerste uitsluitingsgrond niet geldt. De gemeente gebruikt het gemeentehuis voor haar dienstverlening. Het gemeentehuis wordt niet aan inwoners ter beschikking gesteld. Ook worden geen diensten van aannemers of architecten of bouwmaterialen en installaties verstrekt. 

De tweede uitsluiting van artikel 4 Wet op het BTW-compensatiefonds bepaalt dat geen recht op compensatie van btw bestaat als de activiteit is vrijgesteld van de heffing van btw als de activiteit als btw-ondernemer wordt verricht. Deze uitsluitingsgrond is volgens de rechtbank ook niet van toepassing. De Rechtbank concludeert dat de btw-vrijstelling voor schuldhulpverlening eigenlijk geen betekenis meer heeft door het arrest van de Hoge Raad van 14 april 2023. De btw-vrijstelling voor schuldhulpverlening geldt door het arrest niet voor ondernemers die een winstoogmerk hebben. Volgens de rechtbank mogen btw-ondernemers zonder winstoogmerk de btw-vrijstelling ook niet meer toepassen door het gevaar van concurrentieverstoring. In feite kan de btw-vrijstelling voor schuldhulpverlening volgens de rechtbank door geen enkele btw-ondernemer meer worden toegepast. De uitsluitingsgrond geldt daardoor ook niet meer voor daadwerkelijke schuldhulpverlening.     

3. Gemeentelijke praktijk 

Wij namen aan dat de Belastingdienst beroep instelt bij het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Het is maar de vraag of het Gerechtshof ook het oordeel van de Rechtbank Noord-Nederland onderschrijft. Heeft de btw-vrijstelling voor schuldhulpverlening geen betekenis meer vanwege de verstoring van de concurrentieverhoudingen? Is ter zake onderzoek gedaan of is louter een aanname? 

In de Verzamelwet 2026 wordt voorgesteld om iedere vorm van schuldhulpverlening vrij te stellen door een uitbreiding van de btw-vrijstelling voor schuldhulpverlening. Als deze wetswijziging wordt aangenomen dan heeft de procedure alleen nog betekenis voor het tijdvak 14 april 2023 tot 1 januari 2026. 

Verwijzing 

Zie ook het artikel 'BTW: Fiscale verzamelwet 2026: BTW-vrijstelling schuldhulpverlening'. Klik hier

Documenten en publicaties 

• Uitspraak Rechtbank Noord-Nederland d.d. 22 april 2025,nr. LEE 23/5434. Klik hier 

Dit bericht is opgesteld door de redactie van Taxnavigator/eindredactie mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels. Voor meer informatie: info@taxnavigator.nl. © Copyright Taxnavigator BV/Nestor Business Media BV/Nestor Media Groep. Ter zake van onze fiscale dienstverlening en berichtgeving gelden algemene voorwaarden en hetgeen wordt vermeld in de colofon.

---

Deel dit bericht: