Nieuws

BCF: BTW: Vluchtelingen uit Oekraïne

Geplaatst: 10 maart 2022
Kenmerk: 2022.43227

BCF: BTW: Vluchtelingen uit Oekraïne

In dit themabericht informeren wij u over de fiscale aspecten van het opvangen en ondersteunen van vluchtelingen uit Oekraïne.

Bij veel gemeenten bestaan vragen over de fiscale aspecten van de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. Gemeenten kopen goederen en diensten in en ondersteunen vrijwilligers bij de verschillende activiteiten.

Inkoop van goederen en diensten

In de eerste plaats is van belang of de ingekochte goederen en diensten zijn belast met btw en welk btw-tarief van toepassing is. In onderdeel 5 'Opvang van asielzoekers' van het Besluit 'Omzetbelasting, toelichting Tabel I' heeft de Staatssecretaris van Financiën een standpunt ingenomen. Het verhuren van accommodaties door hotels, pensions, kampbestedingsbedrijven en vakantiebestedingsbedrijven voor de opvang van asielzoekers en dak- en thuislozen aan het COA of het ministerie van Justitie en Veiligheid, valt onder het 9%-tarief. Ook als deze opvang relatief lang duurt. Het gaat ook om: aanbieden van een all-in-pakket. In zo'n all-in-pakket verzorgt de verhuurder ook maaltijden, bewassing, verstrekt hij artikelen als zeep, shampoo en tandpasta en geeft hij enige begeleiding aan de bewoners. Het verhuren van ongemeubileerde ruimten is vrijgesteld van de heffing van btw. Klik hier

Opdracht van Veiligheidsregio

Zoals wij begrijpen verzorgen sommige gemeenten in opdracht c.q. op verzoek van de Veiligheidsregio de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. In feite handelt de gemeente dan als btw-ondernemer. De gemeente verzorgt in opdracht werkzaamheden. De gemeente neemt de btw op de kosten in aftrek op de btw-aangifte en de gemeente brengt de kosten met btw in rekening bij de Veiligheidsregio. Of de gemeente handelt als btw-ondernemer is afhankelijk van de afspraken. Mogelijk wordt het standpunt door het Ministerie van Financiën ingenomen dat gemeenten niet als btw-ondernemer handelen. In 2016 is het standpunt ingenomen dat gemeenten bij de ondersteuning van het COA bij de opvang van asielzoekers ui Syrië niet als btw-ondernemer handelen.

BTW-compensatiefonds

Als de gemeente niet als btw-ondernemer handelt dan heeft de gemeente recht op compensatie van btw op de kosten tenzij een uitsluiting geldt. Het BTW-compensatiefonds kent twee wettelijke uitsluitingsgronden. De eerste uitsluitingsgrond is de verstrekking van een goed of dienst aan een individuele derde. De tweede uitsluitingsgrond is van toepassing als een activiteit wordt verricht die als zodanig is vrijgesteld in de wet op de omzetbelasting. Per kostensoort moet worden getoetst of recht op compensatie van btw bestaat. Gelet op het feit dat veel verschillende soorten kosten worden gemaakt vergt de btw-labelling van dit product enige effort.

De verstrekking van opvang met ondersteunende dienstverlening kwalificeert in beginsel als een verstrekking aan een individuele derde. Het Ministerie van Financiën heeft aan de VNG in het verleden bevestigd dat gemeenten geen btw zijn verschuldigd over de verrichte werkzaamheden in het kader van de crisisnoodopvang waarvoor het COA betaalt. Crisisopvang betreft de opvang van vluchtelingen in de eerste 72 uur na aankomst in Nederland. Er wordt in zoverre namelijk niet als btw-ondernemer gehandeld. Voorts wordt aangegeven dat de gemeente in principe recht heeft op een bijdrage uit BTW-compensatiefonds, voor de btw op gemaakte kosten voor de opvang. De wisselende samenstelling van de groep asielzoekers kwalificeert niet als “individuele derde”, in welk geval het recht op compensatie is uitgesloten. De uitsluiting geldt echter wel als sprake is van een specifieke aanschaf en verstrekking aan een individuele asielzoeker.

In de modellabeling van Taxnavigator is meer informatie opgenomen. Klik hier

Documenten en publicaties

  • Bericht VNG Opvang vluchtelingen Oekraïne. Klik hier
  • Handreiking Gemeentelijke Opvang Oekrainers. Klik hier

Dit bericht is opgesteld door de redactie van Taxnavigator/eindredactie mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels. Voor meer informatie: info@taxnavigator.nl. © Copyright Taxnavigator BV/Nestor Business Media BV/Nestor Media Groep. Ter zake van onze fiscale dienstverlening en berichtgeving gelden algemene voorwaarden en hetgeen wordt vermeld in de colofon.