Nieuws

BCF: Exploitatie begraafplaatsen: Gemeente exploiteert begraafplaats als btw-ondernemer.

Geplaatst: 20 juni 2020
Kenmerk: 2020.27747

BCF: Exploitatie begraafplaatsen: Gemeente exploiteert begraafplaats als btw-ondernemer.

De Hoge Raad oordeelt in zijn arrest van 19 juni 2020, nr. 18/01712, geoordeeld dat gemeenten de gemeentelijke begraafplaatsen als btw-ondernemer exploitatie. De gemeente heeft ter zake van de verstrekking van grafrechten geen recht p[ compensatie van btw bij het BTW-compensatiefonds.

Feiten

De gemeente Krimpen aan den IJssel exploiteert begraafplaatsen en heeft de btw op de kosten van de exploitatie van de begraafplaatsen gecompenseerd bij het BTW-compensatiefonds. De Belastingdienst bestrijdt het recht op compensatie van btw van de gemeente inzake de exploitatie van begraafplaatsen. Rechtbank Den Haag heeft in zijn uitspraak van 6 juli 2017, nr. AWB 16/5490, geoordeeld dat de gemeente de btw op de kosten van de exploitatie van begraafplaatsen niet kan compenseren bij het BTW-compensatiefonds. Volgens het oordeel van het Gerechtshof Den Haag van 16 maart 2018, nr. BK-17/00742, heeft de gemeente wel recht op compensatie van btw bij het BTW-compensatiefonds. De Belastingdienst heeft beroep in cassatie ingesteld bij de Hoge Raad. De Belastingdienst legt zich dus niet zomaar neer bij de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag. Het is geen algemeen geldend recht volgens de Belastingdienst.

Oordeel Hoge Raad

De gemeente handelt met betrekking tot de exploitatie van begraafplaatsen niet als overheid. De gemeente maakt bij het uitgeven van grafrechten geen gebruik van zogenoemde overheidsprerogatieven.

  • De Wet op de lijkbezorging bepaalt dat niet alleen gemeenten maar ook kerkgenootschappen, privaatrechtelijke rechtspersonen of natuurlijke personen grafrechten kunnen verlenen.
  • Kerkgenootschappen, privaatrechtelijke rechtspersonen of natuurlijke personen kunnen op de bijzondere begraafplaatsen dezelfde grafrechten verlenen als gemeenten op gemeentelijke begraafplaatsen.
  • De gemeente stelt op grond van de Gemeentewet de vergoedingen voor de grafrechten vast. Het vaststellen van de grafrechten zijn geen overheidsbevoegdheden. Dat de gemeenteraad bij de verordening aanwijzingen heeft gegeven over onder meer het beheer en het onderhoud van de twee gemeentelijke begraafplaatsen, en dat hij voorwaarden heeft gesteld waaronder de gemeentelijke begraafplaatsen mogen worden betreden, doet daaraan niet af. Deze regels houden als zodanig niet verband met de verwerving van de grafrechten of met het gebruik maken daarvan.
  • Het Gerechtshof Amsterdam moet de procedure afmaken en moet beoordelen of de begraafplaatsen ook worden gebruikt voor niet-economische activiteiten.

Gemeentelijke praktijk

Met dit arrest wordt duidelijk dat een aanzienlijk deel van de btw op de kosten van de exploitatie van begraafplaatsen niet kan worden gecompenseerd bij het BTW-compensatiefonds. Heeft uw gemeente de btw op de kosten van begraafplaatsen volledig gecompenseerd bij het BTW-compensatiefonds dan moet uw gemeente de onterecht gecompenseerde btw terugbetalen aan de Belastingdienst.

Mogelijk dat een beperkt deel van de btw op de kosten kan worden gecompenseerd bij het BTW-compensatiefonds omdat de begraafplaats ook wordt gebruikt voor niet-economische activiteiten. De niet-economische activiteiten betreffen het begraven van lijken op last van de burgemeester. Mogelijk heeft de gehele of een gedeelte van de begraafplaats een openbaar karakter c.q. gemeentelijk openbaar gebied betreft. Wellicht wordt de begraafplaats gebruikt voor herdenkingen of staan op de begraafplaats monumenten. Het Gerechtshof Amsterdam moet een oordeel geven over het recht op compensatie van btw bij het BTW-compensatiefonds voor de niet-economische activiteiten.

Documenten en publicaties

  • Arrest Hoge Raad d.d. 19 juni 2020, nr. 18/01712. Klik hier

Dit bericht is opgesteld door de redactie van Taxnavigator/eindredactie mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels. Voor meer informatie: info@taxnavigator.nl. © Copyright Taxnavigator/Nestor Business Media BV/Nestor Media Groep. Ter zake van onze fiscale dienstverlening en berichtgeving gelden algemene voorwaarden en hetgeen wordt vermeld in de colofon.